Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας έχει θεσπιστεί με στόχο να ξεριζώσει τις βαθιές ρίζες της άνισης σχέσης ανδρών και γυναικών και να υπενθυμίζει πως η ισότητα μεταξύ τους, η πρόσβαση σε ίσες ευκαιρίες χωρίς διακρίσεις στη βάση του φύλου, η προστασία από την έμφυλη βία, τον σεξισμό και τις προκαταλήψεις, αποτελούν ένα καθημερινό στόχο θεμελιώδους σημασίας για τα δημοκρατικά κράτη και τις σύγχρονες κοινωνίες.

Η ισότητα των φύλων συνιστά βασική αξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Συνθήκη της Ρώμης, η οποία εξελίχθηκε μέσα από τα χρόνια με σταθμό το 1984 όταν δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα δικαιώματα των γυναικών και συνέχισε να αποτελεί κεφαλαιώδη αρχή του ευρωπαϊκού πυλώνα δικαιωμάτων μέχρι και σήμερα.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεδομένου πως ο φετινός εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας συμπίπτει με την έξοδο από την πανδημία του κορωνοϊού, αποφάσισε να επικεντρώσει τις φετινές δράσεις του στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας στην προσωπική ζωή και την ψυχική υγεία των γυναικών. Συγκεκριμένα, ζήτησε να διεξαχθεί μια ειδική έρευνα ώστε να καταγραφούν οι απόψεις των γυναικών από όλες τις γενιές, όλες τις χώρες και όλα τα κοινωνικά στρώματα της Ε.Ε. σχετικά με την περίοδο της πανδημίας.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του έκτακτου αυτού Ευρωβαρομέτρου, το 77% των γυναικών στην ΕΕ πιστεύει ότι η πανδημία COVID-19 έχει οδηγήσει σε αύξηση της σωματικής και ψυχολογικής βίας κατά των γυναικών στη χώρα τους, με το ποσοστό αυτό να φτάνει στην Κύπρο το 83%.

Επιπρόσθετα, στην Κύπρο ποσοστό 57% των ερωτηθεισών γυναικών εντοπίζουν αρνητικό αντίκτυπο στο εισόδημά τους, ενώ 54% δηλώνουν ότι η ψυχική υγεία τους έχει επηρεαστεί από τα μέτρα περιορισμού που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας (41% σε επίπεδο ΕΕ).

Παρότι από το 2014 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε την οδηγία για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών αναγνωρίζοντας ότι « … είναι σοβαρή παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πεδίο της διάκρισης λόγω φύλου και η ρίζα που δημιουργεί τις ανισότητες …», όπως είχε δηλώσει τότε η ειδική εισηγήτρια Αntonyia Parv, εντούτοις 8 χρόνια μετά, όπως φαίνεται από το Ευρωβαρόμετρο, η έμφυλη βία αλλά κυρίως και ενδοοικογενειακή βία συνεχίζει να αυξάνει τα ποσοστά της σε ένα περιβάλλον που δεν μπόρεσε να στηρίξει αλλά να επιδεινώσει την κατάσταση. Η Επίτροπος αναφέρθηκε και στα πιο κάτω θέματα.

-Πανδημία, εγκλεισμός, προβλήματα εργασίας, οικογενειακή διαχείριση και τώρα ο πόλεμος…

1.500.000 πρόσφυγες με το μεγαλύτερο ποσοστό γυναίκες και παιδιά, συνεχίζουν να κουβαλούν αυτό το βάρος της γυναικείας ευθύνης χωρίς όρια. Μιας ευθύνης που θέτει την γυναίκα μπροστά, να αντιμετωπίζει το άγνωστο, τη σκληρότητα, την προσφυγιά, την απόγνωση…θαρραλέα και αποφασιστικά.

-Η μάνα, η κόρη, η αδελφή, η σύζυγος, η σύντροφος…ο άνθρωπος.

Ο θεσμός του Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει διαχρονικά πρωτοστατήσει στον αγώνα για την ουσιαστική και έμπρακτη εμπέδωση της ισότητας των φύλων, τόσο μέσω Εκθέσεων όσο και μέσα από σχετικές Εκστρατείες.

Ενδεικτική είναι η εκστρατεία ενημέρωσης που διεξήγαγε το Γραφείο, καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021, με τίτλο «Σπάσε τη σιωπή», η οποία ενθάρρυνε τις γυναίκες να καταγγέλλουν περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, ενώ παράλληλα προωθούσε την υιοθέτηση και ορθή εφαρμογή Κωδικών για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης σε χώρους εργασίας, εκπαίδευσης και δραστηριοποίησης των γυναικών.

Ενδεικτικές, επίσης, είναι οι δύο Εκθέσεις που υποβλήθηκαν σε σχέση με διάκριση λόγω φύλου σε βάρος γυναικών Εθελόντριών Υπαξιωματικών, τόσο στη μονιμοποίηση, όσο και την επαγγελματική ανέλιξή τους, στην Εθνική Φρουρά.

Λαμβάνοντας υπόψη και τον αντίκτυπο τον οποίο, σύμφωνα με το πρόσφατο Ευρωβαρόμετρο, φαίνεται πως είχε η πανδημία στην επαγγελματική και προσωπική ζωή των γυναικών της Κύπρου, το Γραφείο μας θα συνεχίσει να διεκδικεί τον μετασχηματισμό των δομών και των πολιτικών του κράτους, προς όφελος των γυναικών, την αντιμετώπιση της υποεκπροσώπησης των γυναικών στους φορείς λήψης των πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων και στις θέσεις ιεραρχίας, την εξάλειψη της βίας, της παρενόχλησης, των έμφυλων στερεοτύπων και του σεξισμού. Γιατί όπως είπε και ο Αντόνιο Γκουτέρες «…όταν ο κόσμος επενδύει στις ευκαιρίες για τις γυναίκες και τα κορίτσια το σύνολο της ανθρωπότητας κερδίζει…»

Και εμείς θα είμαστε εκεί μέχρι η ανθρωπότητα να κερδίσει αυτό που της αξίζει: Τη γυναίκα πρωτοστάτη στην λήψη αποφάσεων, την γυναίκα που δεν θα υφίσταται διακρίσεις, την γυναίκα που δεν θα ερωτάται αν νιώθει τύψεις που εργάζεται, την γυναίκα η οποία στηρίζεται από άλλες γυναίκες, την γυναίκα που δεν θα χρειάζεται να αποδείξει σε κανένα την δύναμη της, την γυναίκα που θα πρέπει να τυγχάνει αδιαπραγμάτευτου ΣΕΒΑΣΜΟΥ!