
UN women
January 26, 2022
Armenian Relief Society
January 27, 2022 Ελένη Αντωνίου
Influencer
Όταν γέννησα το τρίτο μου παιδί, έπεσα σε μια βαθιά, σκοτεινή και μαύρη τρύπα απελπισίας.
Αυτή μάλλον δεν είναι μια δήλωση που την ακούς συχνά. Σίγουρα όμως είναι κάτι που συμβαίνει πιο συχνά από ό,τι νομίζουμε. Αλλά επειδή σπάνια βλέπεις τις λέξεις αυτές σε μια πρόταση και πολύ πιο σπάνια τις ακούς να εκφράζονται, μάλλον θα σε κάνουν να νιώσεις άβολα. Γιατί? Επειδή δεν είναι αυτά λόγια που λέει μια μάνα, της οποίας είναι υποχρέωση και δουλειά της να γίνεται μάρτυρας και να θυσιάζεται ολοκληρωτικά. Επειδή κάθε φορά που σπάει μια μάνα τη σιωπή της, σπάζει και διαλύει την τέλεια εικόνα που μας ‘πουλάνε’ εδώ και χρόνια. Ως γυναίκα και μητέρα πίστευα πως θα έπρεπε τα συναισθήματα της αγάπης και της στοργής να με κατακλύζουν και να με ενεργοποιούν, όχι μια τρύπα κατάθλιψης, χάους και μια αδιαμφισβήτητη αίσθηση απώλειας ταυτότητας. Κι όμως μολις τόλμησα να ξεστομίσω αυτές τις λέξεις δημόσια, στις πλατφόρμες μου, στους φίλους και στην οικογένεια μου, κατάλαβα πως δεν ήμουν η μόνη. Η κάθε αλήθεια μου ήταν η αλήθεια πολλών. Τα μηνύματα από γυναίκες και μάνες που ένιωθαν την ίδια έντονη αδικία, ήταν ο λόγος που ξεκίνησα το podcast, Mamma Mu. Με υποστήριξη, κατανόηση και εμψύχωση βρήκα το κουράγιο και το θάρρος να μιλήσω με ωμή ειλικρίνεια.
O ερχομός του τρίτου μου παιδιού, 20 μήνες μετά το δεύτερο και 7 χρόνια μετά το πρώτο, έφερε πολλά στην επιφάνεια. Κούραση, άγχος, εξάντληση και μια αίσθηση αδικίας με μια δόση απορίας: Αλήθεια τώρα, όλα αυτά μπορεί ένα άτομο να τα αναλάβει; Η ντροπή και οι ενοχές ήταν ακόμα πιο έντονες και ο λόγος που δεν μπορούσα να βγάλω άκρη με τα συναισθήματά μου. Υπήρχε κάτι λάθος μαζί μου; Ίσως δεν έπρεπε να γίνω μάνα, δεν είμαι φτιαγμένη για αυτόν τον ρόλο; Γιατί οι άλλες τα καταφέρνουν καλύτερα από μένα; Ποιό είναι το μυστικό; Πως εκατομμύρια γυναίκες τα έχουν όλα στην εντέλεια, τις προσωπικές ζωές τους, την σχέση τους με τον/την σύντροφο τους, με τα παιδιά τους; Για μένα υπήρχαν άπειρες στιγμές που δεν μπορούσα να σηκωθώ από τον καναπέ, που δεν μπορούσα να πάω στην τουαλέττα, που ξεχνούσα να φάω ή/και να κάνω μπάνιο. Που αδυνατούσα να ολοκληρώσω μια σκέψη και πρόταση, που έκλαιγα ασταμάτητα, που ζήλευα την ελευθερία αυτών που δεν είχαν παιδιά, που ένιωθα τόσο άχρηστη και ανίκανη και ο διάλογος μέσα στο μυαλό μου με τρόμαζε.
Κανείς δεν μιλάει για την πραγματικότητα της μητρότητας, για τις καθημερινές δυσκολίες, για τις φιλοδοξίες που χάνονται, για τις ώρες και τα λεπτά που τρέχουν χωρίς να ξέρεις πού πάνε, για τις στιγμές που χρειάζεσαι ένα διάλειμμα. Όλα τα επαγγέλματα έρχονται με περιόδους ξεκούρασης και μια μικρή παύση για ένα καφέ ή ένα γεύμα , στο σχολείο το κουδούνι κτυπά δίνοντας την εντολή να πάψουν τα μαθήματα για λίγο, ακόμα και το Νετφλιξ σου δίνει μια ευκαιρία να σταματήσεις την ταινία άμα θέλεις να ασχοληθείς με κάτι άλλο. Η μητρότητα δεν έχει διαλείμματα, δεν έχει κουμπάκι παύσης και περιόδους ανεμελιάς, ειδικά τα πρώτα χρόνια.
Και όταν ζεις σε ένα κόσμο που λατρεύει την παραγωγικότητα και την μόνιμη απασχόληση, την εργασιομανία και την ανάγκη επίδειξης μιας πετυχημένης καριέρας, πού στέκεσαι σαν μια απλή μάνα; Σαν ένας άνθρωπος που δεν μπορείς να περηφανεύεσαι για όλα αυτά που κάνεις στο σπίτι καθημερινά για ατέλειωτες ώρες επειδή είναι το καθήκον σου και το κάλεσμα σου και ας είναι απλήρωτη δουλειά; Αυτή είναι η λεγόμενη αόρατη εργασία των γυναικών για το οποίο πλέον έχουν γραφτεί πολλά. Όλοι μιλάμε για ισότητα αλλά κανείς δεν μιλάει για την απλήρωτη εργασία των γυναικών και των μαμμάδων που συμπεριλαμβάνει τις οικιακές δουλειές, τη φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων ακόμα και άλλων εξαρτώμενων ατόμων. Πρόσφατα διάβασα στο Forbes πως το ποσοστό γυναικών που αναλαμβάνουν αυτήν την αόρατη εργασία είναι 75% και πιθανόν να είναι ακόμα μεγαλύτερος ο αριθμός τώρα που ζούμε εν καιρώ πανδημίας με πολλές γυναίκες να φεύγουν από τις εργασίες τους και να αποφασίζουν να μην επιστρέψουν αφού ο μισθός τους κατά πάσα πιθανότητα θα ξοδευτεί όλος στο νηπιαγωγείο ή/και το βρεφοκομικό σταθμό. Και όλη αυτή η εργασία εννοείται αντιστοιχεί σε λεφτά, και πιο συγκεκριμένα γύρω στα 11 τρισεκατομμύρια δολάρια, όπως έχει υπολογιστεί από την Oxfam. Για να το πούμε πιο απλά, συγκεκριμένα στην Αμερική, αν οι γυναίκες έπαιρναν τον κατώτατο μισθό για τις δουλειές που κάνουν στο σπίτι και την φροντίδα παιδιών και άλλων μελών της οικογένειας, θα βγάζανε 1.5 δισεκατομμύριο ευρώ τον χρόνο.
Έχουμε μάθει να είμαστε περήφανες για τα κατορθώματα μας, για τις επιτυχίες μας, για τα μπράβο που μαζεύουμε από φίλους, συγγενείς, από την κοινωνία. Και όμως, εδώ τώρα, με τρία μικρά παιδιά, στο ρόλο για τον οποίο υποτίθεται πως φτιάχτηκα - αυτόν της μητέρας, τον πιο σημαντικό ρόλο της ζωής μου, που όλοι με ρωτούσαν ποτέ θα τον αποκτήσω κυριολεκτικά ώρες αφού παντρεύτηκα τον σύντροφο μου. Τώρα που είμαι εδώ, σε αυτόν τον ρόλο, πού είναι τα βραβεία, πού είναι τα συγχαρητήρια, πού είναι οι αναγνωρισμένες επιτυχίες μου, πού είναι οι αμοιβές; Πού είναι η βοήθεια; Βοήθεια, μια λέξη που έχουμε μάθει να μην χρησιμοποιούμε, μήπως και μας πουν ανίκανες, μήπως τελικά αποκαλυφθεί πως δεν είμαστε τόσο δυνατές, μήπως και μας πάρουν το παιδί μας! Έτσι ακριβώς ένιωθα την πρώτη φορά που έγινα μητέρα, πριν από 11 χρόνια σχεδόν. Ήταν και θα είναι από τις μεγαλύτερες τραυματικές εμπειρίες που έχω ζήσει, ο φόβος πως θα μου πάρουν το μωρό μου επειδή πίστευα πως δεν πληρούσα όλα τα κριτήρια της καλής μαμάς.
Στην κοινωνία μας οι μάνες θεωρούνται κάτι ιερό, κάτι τόσο πολύτιμο και απόλυτα αναγκαίο που καμμία ζωή δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτήν. Βλέπουμε έντονα αυτό το αφήγημα, σε χαριτωμένα άρθρα στο φατσοβιβλίο και όμορφες συνεντεύξεις κάποιου πετυχημένου όπου αναφέρεται η μάνα ως θεότητα και αναγνωρίζονται οι κόποι της και ο ρόλος της στο μεγάλωμα της οικογένειας και των παιδιών. Μα κυρίως μια φορά τον χρόνο, συγκεκριμένα την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, όπου γιορτάζουμε την Γιορτή της Μάνας. Μια μέρα όπου αναγνωρίζουμε τον τεράστιο αυτό ρόλο, τη σημασία του, εκφράζουμε βαθιά συναισθήματα αγάπης και ευγνωμοσύνης. Και όμως, αν κοιτάξεις καλά, αν ψάξεις, αν ξύσεις λίγο την επιφάνεια, αν μιλήσεις με ειλικρίνεια και διαφάνεια σε μια μάνα θα σου πει πως η πραγματικότητα, η καθημερινή και αληθινή πραγματικότητα, συμπεριλαμβάνει οτιδήποτε εκτός από ευγνωμοσύνη και αναγνωρισιμότητα.
Η γνώση κατακτάται μέσω των ιστοριών και των εμπειριών. Και μέσω του podcast μου, έχω αποφασίσει να ακούσω, να συζητήσω και να προβάλω αυτές τις εμπειρίες και ιστορίες, ελπίζοντας πως κάθε φορά που μια μάνα, μια γυναίκα το ακούει θα νιώθει λιγότερο μόνη.